فراتحلیل اثربخشی آموزش ها و مداخلات روان شناختی و ورزشی بر میزان کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو (ایران: ۱۳۹۲- ۱۳۸۲)

مقدمه: بهبود وضعیت کیفیت زندگی بیماران دیابتی یکی از شاخص های مهم درمان و کنترل بیماری دیابت است. از این رو، ارتقاء کیفیت زندگی این بیماران در سال های اخیر مورد توجه درمانگران و پژوهشگران قرار گرفته و پژوهش های بسیاری در این زمینه انجام شده است. هدف پژوهش حاضر، جمعآوری و ترکیب نتایج پژوهش های روان شناختی و ورزشی در این زمینه و بررسی میزان اثر این مداخلات روان شناختی و ورزشی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی با استفاده از روش فراتحلیل بوده است. روش ها: بدین منظور، از بین پژوهش های متعددی که در این زمینه انجام شده بود، 29 پژوهش (18 مداخله روان شناختی و 11 مداخله ورزشی) که از لحاظ روش شناختی (فرضیه سازی، روش تحقیق، جامعه آماری، حجم نمونه، روش نمونهگیری، ابزار اندازه گیری، روش تحلیل آماری) مورد قبول بودند انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آن ها انجام گرفت. ابزار این پژوهش، چک لیست فرا تحلیل بود. یافته ها: یافته های فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر مداخلات و آموزش های روان شناختی بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی 95/0=d (00001/0>p) و اندازه اثر مداخلات و آموزش های ورزشی بر کیفیت زندگی این بیماران 08/2=d (00001/0>p) می باشد. برطبق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن هر دو اندازه اثر مداخلات روان شناختی و ورزشی در حد بالا است. نتیجه گیری: مداخلات و آموزش های روان شناختی و ورزشی می توانند در بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی موثر واقع شوند.